EĞİTİM
Ders Detayı

ELE225 - Sayısal Sistemlerin Temelleri

2024-2025 Güz dönemi bilgileri
Ders bu dönem açık
Ders sorumluları
Ad Soyad Görev Şube
Dr. S. Esen Yüksel Ders sorumlusu 21
Dr. Derya Altunay Ders sorumlusu 22
Şubelere Göre Haftalık Program
Şube Gün, Zaman, Yer
21 Salı, 08:40 - 11:30, E8
22 Salı, 08:40 - 11:30, E8

Dersin zamanlama bilgileri haftalık ders programından elde edilmektedir. Ders geçici olarak belirli bir hafta için ertelenmiş ya da zamanı değişmiş olabilir. Dersin o haftaki kesin zamanlama bilgileri için dersin sorumlusuna başvurulmalı ve/veya duyurular takip edilmelidir.

ELE225 - Sayısal Sistemlerin Temelleri
Program Teorik saat Uygulamalı saat Yerel kredi AKTS kredisi
Lisans 3 0 3 5
Zorunluluk : Zorunlu
Önkoşul ders(ler) : -
Eşzamanlı ders(ler) : ELE227
Veriliş biçimi : Yüz yüze
Öğrenme ve öğretme teknikleri : Anlatım, Tartışma, Soru-Yanıt, Uygulama-Alıştırma, Sorun/Problem Çözme, Diğer: ELE227 SAYISAL SİSTEMLERİN TEMELLERİ LABORATUVARI dersi ile birlikte alınmalıdır.
Dersin amacı : Bu dersin amacı öğrencilere sayısal sistemler hakkında temel bilgileri öğretmek ve öğrencileri gerek birleşimsel gerekse ardışıl devrelerin analizini ve tasarımını yapabilecek seviyeye getirmektir. Ayrıca, öğrencilerin sonraki dönemlerde verilen ileri düzeyde bilgisayar dersleri için gerekli altyapıya sahip olmalarını sağlamaktır. Derste öğrenilen konular ELE 227 dersinde gerçekleştirilen deneyler ile de pekiştirilmektedir.
Dersin öğrenme çıktıları : Dersi başarıyla bitiren bir öğrenci Birleşimsel mantık devrelerinin analizini ve tasarımını yapabilir Senkron ardışıl mantık devrelerinin analizini ve tasarımını yapabilir Flip-flop, yazmaç ve sayaç kullanarak yapılan tasarımları analiz edebilir, işlevlerini açıklayabilir ve bunları kullanarak tasarım yapabilir RAM, ROM, PLA ve PAL kullanarak yapılan tasarımları analiz edebilir, işlevlerini açıklayabilir ve bunları kullanarak tasarım yapabilir
Dersin içeriği : Sayı sistemlerinin ve Boole cebrinin tekrarı Boole ifadelerinin sadeleştirilmesi Mantık kapılarıyla yapılan devrelerin analizi ve tasarımı Mantık devrelerinde kullanılan temel yapıtaşlarının tanıtımı, analizi ve tasarımda kullanılması Birleşimsel ve ardışıl mantık devrelerinin analizi ve tasarımı Bellek yapıları, programlanabilir mantık aygıtları
Kaynaklar : Mano M.M., Ciletti M.D., Digital Design, 6/e, Pearson, 2019.; Wakerly J.F., Digital Design: Principles and Practices, 5/e, Pearson, 2018. ; Ciletti M.D., Advanced Digital Design with the Verilog HDL, 2/e, Pearson, 2011.
Haftalara Göre İşlenecek Konular
Haftalar Konular
1 Sayı sistemleri, ikili aritmetik, işaretli sayılar, ikili kodlar
2 Boole cebrinin temelleri, cebirsel sadeleştirme, kanonik ve standart biçimler
3 Karnaugh haritaları, SOP ve POS sadeleştirme, iki seviyeli tasarım
4 NAND ve NOR ile tasarım, çok seviyeli devrelerin analizi ve tasarımı, EX-OR kapıları, eşlik biti üretimi
5 Birleşimsel devre blokları, toplayıcılar, çarpıcılar, karşılaştırıcılar
6 Birleşimsel devre blokları, Kodçözücüler, kodlayıcılar, yolçoklayıcılar ve bunlarla birleşimsel devre tasarımı
7 Mandal (latch) devreleri, flip-floplar, flip-flopların tetiklenmesi
8 Senkron ardışıl devrelerin analizi, durum çizelgesi ve durum geçiş çizeneği
9 ARA SINAV
10 Senkron ardışıl devrelerin tasarımı, durum atama ve durum indirgeme
11 Yazmaçlar, kayan yazmaçlar, senkron ve asenkron sayaçlar
12 Bellek yapıları, RAM türleri, bellek kodçözümü, hata düzelten kodlar
13 Programlanabilir mantık dizilimleri: ROM, PLA, ve PAL
14 Ardışıl programlanabilir aygıtlar: SPLD, CPLD ve FPGA
15 Genel sınava hazırlık haftası
16 Genel sınav
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl içi çalışmaları Sayısı Katkı Payı %
Devam 0 0
Laboratuar 0 0
Uygulama 0 0
Alan Çalışması 0 0
Derse Özgü Staj (Varsa) 0 0
Ödevler 0 0
Sunum 0 0
Projeler 0 0
Seminer 0 0
Kısa Sınav (Quiz) 0 0
Ara Sınavlar 1 40
Genel sınav 1 60
Toplam 100
Yarıyıl İçi Çalışmalarının Başarı Notuna Katkısı 40
Yarıyıl Sonu Sınavının Başarı Notuna Katkısı 60
Toplam 100
AKTS (Öğrenci İş Yükü) Tablosu
Yarıyıl içi çalışmaları Sayısı Süre (saat) Toplam iş yükü
Ders Süresi 14 3 42
Laboratuar 0 0 0
Uygulama 0 0 0
Derse özgü staj (varsa) 0 0 0
Alan Çalışması 0 0 0
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön Çalışma, pekiştirme, vb.) 14 4 56
Sunum / Seminer Hazırlama 0 0 0
Proje 0 0 0
Ödevler 7 4 28
Kısa Sınavlara Hazırlanma Süresi 0 0 0
Ara Sınavlara Hazırlanma Süresi 1 10 10
Genel sınava hazırlanma süresi 1 14 14
Toplam iş yükü 37 35 150
Dersin Öğrenme Çıktılarının Program Yeterlilikleri İle İlişkilendirilmesi
Program yeterlilikleri Katkı düzeyi
1 2 3 4 5
1. Elektrik ve Elektronik Mühendisliği'nin gerektirdiği kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
2. Matematik, Fen Bilimleri ve Elektrik ve Elektronik Mühendisliği alanlarındaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri mühendislik çözümleri için kullanır.
3. Elektrik ve Elektronik Mühendisliği problemlerini saptar, tanımlar, modeller ve probleme uygun analitik veya nümerik yöntemleri uygulayarak çözer.
4. Gerçekçi kısıtlar altında sistem tasarlar; bu doğrultuda modern yöntemleri ve araçları kullanır.
5. Deney tasarlar, yapar, sonuçları analiz eder ve yorumlar.
6. Bireysel veya takım üyesi olarak disiplinlerarası çalışma yapacak altyapıya sahiptir.
7. Bilgiye erişir, kaynak araştırması yapar, veri tabanlarını ve diğer bilgi kaynaklarını kullanır, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izler.
8. Proje planlaması ve zaman yönetimi yapar, mesleki gelişimini planlar.
9. İleri düzeyde bilgisayar donanım ve yazılım bilgisine sahiptir, bilişim ve iletişim teknolojilerini etkin kullanır.
10. Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurar; İngilizce'yi ileri düzeyde kullanır.
11. Mesleki, etik ve toplumsal sorumluluğunun bilincindedir.
12. Mühendislik çözümlerinin ve uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerinin bilincindedir; çağın sorunları hakkında bilgi sahibidir.
13. Yenilikçi ve sorgulayıcıdır; mesleki özgüveni yüksektir.
1: En düşük, 2: Düşük, 3: Orta, 4: Yüksek, 5: Çok yüksek